Olej motocyklowy – podstawa prawidłowego działania jednośladu

Total

Początek maja to tradycyjnie czas inauguracji sezonu motocyklowego. Niezmiernie ważne jest wtedy prawidłowe przygotowanie maszyny do nadchodzących miesięcy jazdy, tak by nigdy nie odmówiła posłuszeństwa i by mogła służyć jak najdłużej. Pośród wielu czynności serwisowych przewidzianych na początek sezonu, jedną z najbardziej istotnych jest wymiana oleju wraz z filtrem. 

I choć istnieją dwie najbardziej popularne „szkoły” wymiany oleju – wymieniać olej po zakończeniu sezonu przed zimowym postojem lub wymieniać olej po zimie, na początku sezonu – należy się zgodzić z jednym: by motocykl działał prawidłowo, niezmiernie ważny jest dobór odpowiedniego środka smarnego.

Olej w motocyklu pełni o wiele ważniejszą funkcję niż w samochodzie. Musi być tak skomponowany, by zapewnić prawidłowe smarowanie nie tylko silnikowi, ale też całemu układowi napędowemu. Musi wytrzymywać znacznie wyższe temperatury, wynikające z wyższej prędkości obrotowej silników motocyklowych, ale też będące pochodną zwiększonego stopnia sprężania i dodatkowego natrysku na najbardziej gorące części silnika – denka tłoków i ścianki cylindrów. Odpowiedzialny jest również za precyzyjne smarowanie skrzyni biegów i mokrego sprzęgła w silnikach czterosuwowych. Specjalne modyfikatory tarcia działają tutaj na płytkach sprzęgła i zapobiegają jego ślizganiu, mając przy tym ogromny wpływ na zużycie paliwa.

Olej motocyklowy odpowiedzialny za smarowanie mokrego sprzęgła zawiera w sobie specjalne modyfikatory tarcia. Mówią o tym oznaczenia na opakowaniu. (wg. klasyfikacji JASO dla silników czterosuwowych):

  • MB – mało modyfikatorów – uślizgi sprzęgła i zwiększone zużycie
  • MA-1 – średnio modyfikowany olej – dobra praca sprzęgła, niskie zużycie
  • MA-2 – wysoko modyfikowany olej – bardzo dobra praca sprzęgła i bardzo niskie zużycie

Motocyklowy środek smarny ma też łączyć w sobie dwie zupełnie sprzeczne cechy: zapewnić odpowiednią lepkość zarówno w wysokich temperaturach, jak i podczas jazdy w temperaturach bardzo niskich. Stąd należy ściśle przestrzegać zaleceń określających odpowiedni gatunek i parametry oleju motocyklowego. W przypadku lepkości trzeba zwracać uwagę na oznaczenia, odpowiadające warunkom klimatycznym, w jakich przyjdzie pracować jednostce napędowej.

Obecnie najbardziej popularne są oleje tzw. wielosezonowe, oznaczane przez dwie klasy: zimową i letnią, np. 10W-40 czy 20W-50. Im wyższa jest liczba po literze „W”, tym olej jest bardziej lepki w wysokich temperaturach. Oznacza to, że film olejowy jest grubszy i ma większą wytrzymałość, ale opory ruchu są większe – wyjaśnia Andrzej Husiatyński z Elf/Total Polska. – Im niższa natomiast jest liczba przed literą „W”, tym olej jest bardziej płynny w niskich temperaturach, co ułatwia rozruch silnika i zapewnia znacznie szybsze jego smarowanie.

Przy doborze oleju do maszyn dwusuwowych ogromnie ważne jest, by nie stosować do nich środków przeznaczonych dla motorów czterosuwowych, ponieważ zasada smarowania silnika dwusuwowego jest zupełnie inna. W tym przypadku olej smarowy jest w silniku dwusuwowym podawany razem z paliwem do komory spalania. Jako cięższa frakcja, po odparowaniu paliwa zostaje zatrzymany na powierzchniach metalowych, a z osadzonego środka smarnego powstaje film olejowy zapewniający smarowanie. Olej pozostaje na powierzchniach bardzo krótko, ponieważ po rozgrzaniu rozpada się na mniejsze frakcje, dzięki czemu może odparować i ulega spaleniu, a w jego miejsce powstaje nowa warstwa smarująca.

Olej do silników 2T musi mieć odpowiedni skład i dodatki! Nie stosuj tu olejów przeznaczonych dla jednostek 4T! Bazy i dodatki oleju 2T muszą zapewniać dobre smarowanie oraz łatwość całkowitego spalania, aby silnik miał długą żywotność, a przy tym był czysty. Główne kryteria oceny i wymagania dla oleju 2T to:

  • Właściwości smarujące i myjące oleju
  • Czystość komory spalania i czystość świec (zapobieganie ich mostkowaniu)
  • Brak zatykania układu wydechowego
  • Zdolność do depolimeryzacji w komorze spalania (wpływ na czystość spalin)

Tutaj również, podobnie jak w przypadku jednostek 4T, kryteria oceny i wymagania klasyfikowane są zgodnie z najwyższymi standardami jakościowymi, ale przeznaczonymi wyłącznie dla silników 2T:

  • Klasyfikacja API - symbole: TA, TB, TC
  • Klasyfikacja ISO-L - symbole: EGB, EGC, EGD
  • Klasyfikacja JASO - symbole: FA, FB, FC, FD

W ostatnich kilku latach zauważyć można – zwłaszcza w ruchu ulicznym w dużych miastach – znacznie zwiększoną liczbę skuterów. Dla wielu osób stał się to podstawowy środek poruszania się po mieście, zwłaszcza w miesiącach wiosennych i letnich. Nieważne, czy to maszyny renomowanych marek, czy tańsze i prostsze produkty z Dalekiego Wschodu, one również wymagają regularnego serwisowania i wymiany oleju. Mimo że są to konstrukcje znacznie prostsze niż motocykle, do nich również dobrać należy odpowiedni środek smarny.

Źródło: Total

Tagi artykułu

Zobacz również

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę

Najbliższe wydarzenia